قند خون پایین چیست
معمولا افراد مبتلا به دیابت نگران بالا رفتن قند خود هستند در حالی که در بعضی از موارد افراد به دلایلی با کاهش شدید قند خون روبرو شده که به آن هیپوگلیسمی می‌گویند. قند خون پایین (هیپوگلیسمی) زمانی اتفاق می‌افتد که سطح گلوکز از حد نرمال پایین‌تر رفته و انرژی لازم را به سلول‌های بدن و مغز نمی‌رساند در واقع یکی از مهم‌ترین منبع انرژی، قند بوده که برای عملکرد مغز، قلب و هضم غذا امری حیاتی محسوب می‌شود. ما می‌خواهیم در این مقاله به توضیح کامل قند خون پایین، علائم و عوارض آن بپردازیم پس تا انتهای مطلب ما را همراهی کنید.
قند خون پایین چند است؟
همه‌ی افراد ممکن است به دلایلی از جمله گرسنگی شدید، ورزش زیاد، مصرف داروهای ضد قند خون و مصرف الکل و غیرهبا کاهش قند خون مواجه می‌شوند. حال ممکن است برایتان سؤال پیش آید که قند خون پایین چقدر است؟ در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت در صورتی که میزان قند موجود در بدن به کمتر از ۷۰ میلی‌گرم در دسی لیتر برسد قند خون پایین می‌گوییم. افراد مبتلا به دیابت بهتر است بدانند که قند خون پایین چند است؟ زیرا این افراد به دلیل استفاده از داروهای ضد دیابت بیشتر در معرض افت ناگهانی قند خون هستند. برای آگاهی بیشتر شما در ادامه به علائم، عوامل و عوارض قند خون پایین می‌پردازیم.
علائم قند خون پایین
زمانی که قند خون کاهش پیدا کند متوجه علائمی خواهیم شد که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم:
• نامنظم شدن ضربان قلب
• خستگی بیش از حد
• پوست رنگ پریده
• احساس لرز
• داشتن اضطراب
• عرق کردن
• احساس گرسنگی
• تحریک پذیری
• سوزن سوزن شدن و بی‌حسی اعضای صورت
در موارد شدیدتر علائم به‌صورت زیر ظاهر می‌شود:
• گیجی و نداشتن توانایی برای انجام کارهای روزمره
• اختلال بینایی
• تشنج از بین رفتن هوشیاری
بنابراین در صورت بروز علائم فوق در سریع‌ترین زمان ممکن نسبت به درمان اقدام کنید تا از عوارض جبران‌ناپذیر قند خون پایین که در ادامه به آن خواهیم پرداخت جلوگیری کنید.
عوامل قند خون پایین
در مطالب فوق به علائم قند خون پایین پرداختیم حال می‌خواهیم بدانیم چه عواملی باعث افت قند خون می‌شود.
از جمله عوامل کاهش قند خون عبارتند از:
• سهل انگاری در خوردن وعده غذایی اصلی یا نخوردن میان وعده
• عدم وجود مواد نشاسته‌ای در غذاهای اصلی
• ورزش بیش از حد و بدون برنامه ریزی
• افزایش مصرف قرص‌های ضد دیابت مانند گلی بن کلامید و داروهای تزریقی مثل انسولین
• مشکلات کلیه و کبد به دلیل کاهش دفع دارو، باعث شده غلظت خون افزایش پیدا کند.
• تداخل مصرف داروهای دیگر با داروهای ضد قند خون بنابراین از مصرف خودسرانه دارو پرهیز کنید.
عوارض قند خون پایین
در صورتی که با کاهش شدید قند خون مواجه شدید و اقدامی برای درمان آن انجام ندهید ممکن است به عوارض کوتاه مدت و بلند مدت ناشی از افت قند خون دچار شوید. هنگامی که قند خون پایین آید عوارض کوتاه مدت آن شامل خونریزی مغزی، حمله قلبی و اختلال در عملکرد شناختی فرد می‌شود و عوارض بلند مدت آن می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی، کلیوی و آسیب‌های عصبی را افزایش دهد همچنین در موارد شدید به دلیل عدم تامین گلوکز منجر به از بین رفتن سلول‌های عصبی می‌شود. هیپوگلیسمی (قند خون پایین) می‌تواند ارگان‌های مختلف بدن از جمله دستگاه گوارش، سیستم اعصاب مرکزی، غدد درون ریز و سیستم گردش خون را به شیوه‌های مختلف که در ادامه به توضیح مختصر آن می‌پردازیم تحت تأثیر قرار دهد.
دستگاه گوارش: میزان زیاد بالا یا پایین بودن قند خون باعث ایجاد بیماری به نام گاستروپارزی شده که باعث مشکل در سیستم هضم می‌شود.
سیستم اعصاب مرکزی: سیستم اعصاب مرکزی شامل مغز و نخاع بوده که برای عملکرد صحیح خود نیازمند قند است.
غدد درون ریز و سیستم گردش خون: تاثیر قند خون پایین بر روی سیستم غدد درون ریز از طریق ایجاد اختلال بر شبکه عصبی غدد درون ریز انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: برنامه غذایی برای افراد دیابتی
درمان خانگی قند خون پایین
زمانی که هیپوگلیسمی اتفاق می‌افتد لازم است در سریع‌ترین زمان ممکن اقدام به درمان کنیم. برای درمان قند خون پایین می‌توان از ۱۵ گرم کربوهیدرات ساده مانند:
• خوردن یک قاشق غذاخوری عسل، شکر یا شیره،
• آب میوه های طبیعی به میزان ۸۰ تا ۱۲۰ میلی لیتر
• نوشابه‌های غیر رژیمی به‌اندازه نصف قوطی
• ۳ عدد خرما
نکاتی در مورد درمان خانگی قند خون پایین
بعد از ۱۵ دقیقه با استفاده از تجهیزات دیابتی میزان قند خود را اندازه‌گیری کنید اگر هنوز هم میزان قند خون شما افزایش پیدا نکرده بود مجددا میتوانید ۱۵ گرم کربوهیدرات استفاده کنید. لازم به ذکر است غذاهای دیگری هم هستند که برای قند خون پایین مفید باشند ولی به دلیل سرعت جذب کندتر در اولویت قرار ندارند از جمله این غذاها عبارتند از:
• ۱ لیوان شیر
• ۳۰ گرم نان یا بیسکوییت
• ۱/۴ لیوان میوه خشک
• ۱ واحد میوه تازه
• نصف عدد سیب زمینی متوسط پخته
• نصف لیوان بستنی
• ۲/۳ لیوان ماست
نتیجه گیری
افت قند خون معمولا با علائم کوتاه مدت همراه بوده و می‌توان در کوتاه‌ترین زمان با مصرف غذا و نوشیدنی‌های شیرین آن را درمان کرد. لازم به ذکر است اگر شخصی در اطرافیان شما به علت کاهش قند خون بیهوش شده و توانایی خوردن و نوشیدن را ندارند بهتر است با اورژانس تماس بگیرید. امیدواریم توانسته باشیم در این مقاله شما را به طور کامل با قند خون پایین آشنا کرده باشیم اگر هنوز هم سوالی ذهن شما را درگیر کرده است کارشناسان ما در وب سایت پیام دیابت منتظر تماس شما عزیزان خواهند بود.
